عکس | چرا «هندوانه» نماد مقاومت در فلسطین است؟

به گزارش جام جم آنلاین، پس از جنگ شش‌روزه ۱۹۶۷، اسرائیل استفاده از پرچم فلسطین را در غزه و کرانه باختری ممنوع کرد. این ممنوعیت به آثار هنرمندان نقاش هم راه یافت و از سال ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۳، دولت اسرائیل هنرمندان فلسطینی را از ترسیم پرچم فلسطین در آثار خود منع کرد.

از این رو، طبق گفته «سلیمان منصور» نقاش پیشکسوت، هنرمندان نقاش فلسطینی به کشیدن هندوانه (دارای رنگ‌های اصلی پرچم فلسطین) روی آوردند تا اینکه صهیونیست‌ها آن را هم پس از انتفاضه اول در ۱۹۸۷ ممنوع کردند!

اثر: باسمة کشتة
هندوانه به دلیل شباهت رنگ‌هایش با رنگ‌های پرچم فلسطین، دهه‌هاست که یکی از نماد‌های مبارزات فلسطینیان علیه اشغالگری به شمار می‌رود.

«عبدالوهاب المسیری» متفکر فقید مصری در کتاب «زبان و استعاره» (تألیف سال ۲۰۰۲) در این باره می‌نویسد: وقتی نیرو‌های اسرائیلی عبور می‌کنند، فلسطینی‌ها هندوانه‌ای را از وسط نصف می‌کنند. یکی از دو نیمه را که شبیه رنگ‌های پرچم است، بالا می‌آورند تا هر عاقلی قضیه استعمار فلسطین را متوجه شود.

سال گذشته هم برخی از فعالان فلسطینی از ایموجی هندوانه به عنوان جایگزینی بصری برای پرچم فلسطین استفاده کردند تا ترفندی برای فرار از الگوریتم‌های سانسور رژیم صهیونیستی و ممنوعیت‌های مجازی فیسبوک باشد.

«خالد حورانی»، هنرمند فلسطینی ساکن رام‌الله در کرانه باختری که آثارش در میان تصاویر هندوانه‌هایی است که در اینترنت دست به دست می‌شوند، به واشنگتن پست گفت: هنر گاهی می‌تواند بیشتر از سیاست، سیاسی باشد! شهروندان عرب اسرائیل مدت‌هاست که نادیده گرفته شده‌اند و آن‌ها به طور فزاینده‌ای هویت فلسطینی خود را مطرح می‌کنند.»

تاریخچه پرچم فلسطین

خبرگزاری فلسطین «وفا» درباره رنگ‌های تشکیل‌دهنده پرچم فلسطین می‌نویسد: رنگ سیاه رنگ یکی از دو پرچمی است که در زمان پیامبر اسلام برافراشته شد؛ اولین پرچمی که در اسلام برافراشته شد، پرچم سفید است. رنگ پرچم امویان هم سفید بود. عباسیان پرچم سیاه را به عنوان رنگ پرچم خود انتخاب کردند. اما رنگ سبز، متعلق به فاطمیان بود که آن را به دلیل وفاداری به علی‌بن ابیطالب برافراشتند، زیرا هنگام خوابیدن در بستر پیامبر (لیلةالمبیت)، آن حضرت رواندازی سبز داشت. در عصر حدیث، پرچم سرخ نماد بزرگان حجاز و هاشمیان بود. ضن اینکه رنگ قرمز توسط فاتحان مسلمان شمال آفریقا و آندلس حمل می‌شد.

این رنگ‌ها به عنوان رنگ‌های پان عربی هم شناخته می‌شوند و نخستین بار در سال ۱۹۱۶ توسط اعراب علیه امپراتوری عثمانی استفاده شد. به بیان دیگر، پرچم فعلی فلسطین، نخستین بار توسط «شریف حسین» در ژوئن ۱۹۱۶ علیه ترک‌های عثمانی به کار رفت. او با حمایت انگلیسی‌ها، فلسطینان را علیه امپراتوری عثمانی رهبری کرد.

در سال ۱۹۴۷، «حزب عربی سوسیالیستی بعث» چهار رنگ سیاه، سفید، سبز و قرمز را به عنوان نماد آزادی و وحدت اعراب تفسیر کرد. قبل از اینکه این پرچم در سطح رسمی در کنفرانس فلسطین در غزه در سال ۱۹۴۸ به تصویب برسد، گروهی از احزاب ملی و شخصیت‌های فرهنگی پیشنهاد کردند که پرچم فلسطین به شکل مستطیل و با خطی مورب منقطع شده و به دو رنگ سبز و نارنجی تبدیل شود. این دو رنگ اشاره به مشهورترین نماد‌های فلسطین یعنی پرتقال و زیتون داشت. این پیشنهاد فراموش شد و پرچم فعلی توسط اتحادیه عرب به عنوان پرچم ملت فلسطین به رسمیت شناخته شد.

زمانی که تشکیلات خودگردان فلسطین در سال ۱۹۹۴ تأسیس شد، این پرچم به عنوان پرچم سازمان آزادیبخش فلسطین و پرچم کشور فلسطین مورد استفاده قرار گرفت و رد تمام مقر‌های دولتی و نهاد‌های ملی به اهتزاز درآمد و از سال ۲۰۰۵ رسمیت یافت. در ۱۹ شهریور ۱۳۹۴، اکثریت اعضای سازمان ملل به برافراشته شدن پرچم فلسطین در مقر سازمان رأی دادند.